Mode & zelf-isolatie: klinisch psycholoog Erik Franck
Erik Franck is erkend klinisch psycholoog, gedragstherapeut (UGent), supervisor van de Vlaamse Vereniging voor Gedragstherapie en Professor Psychologie aan de Universiteit Antwerpen binnen de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen. Hij werkt klinisch met volwassenen met angst- en stemmingsstoornissen, in het bijzonder burn-out, veerkracht, depressie en slaapproblemen.
Ik geef online les en therapie sinds de quarantaine begon. Het is natuurlijk best fijn om met mijn gezin thuis te zitten, maar er zitten ook uitdagingen aan vast. Zo is het soms moeilijker om je veilig en verbonden te voelen tijdens een online therapie.
Mijn dochter kwam tijdens een sessie onverwacht binnen om te vragen of ze meer schermtijd kreeg op haar gsm. Er mag dan nog een duidelijke boodschap aan de deur hangen. Maar zo’n onderbreking kan een cliënt het gevoel geven dat er nog iemand anders meeluistert. Een andere cliënt was samen met haar partner in de living tijdens het gesprek. Dat voelt ongemakkelijk. Ik moet mijn woorden wikken en wegen omdat ik niet weet of die partner goed op de hoogte is van alles wat we bespreken.
Wetenschappelijk onderzoek leert dat je thuis best een ‘werkhoek’ organiseert. Dat kan een simpel klein tafeltje zijn. Zo is het voor jezelf en je omgeving duidelijk dat bepaalde functies zoals ‘eten’, ‘werken’ en ‘slapen’ fysiek afgebakend zijn. Veel mensen hebben ook ‘druk’ nodig om optimaal te presteren.
Onderschat het belang van kleding niet. Om te kunnen werken moet je jezelf conditioneren. Als ik werk, draag ik een vest, een hemd, een jeans-of kostuumbroek. Ik ben geconditioneerd om die specifieke outfit te associëren met ‘werk’. En dus is het geen goed idee om in je pyjama te blijven rondlopen. Het zal je niet alleen belemmeren om te focussen als je werkt , maar als je in je bed kruipt, zal je waarschijnlijk ook niet goed slapen.
Huis-of slaapkledij is geconditioneerd voor ontspanning en slapen. Ik heb veel online vergaderingen, en het is goed om te laten zien dat ik aan het werken ben. Met een gestreken hemd in mijn geval.
We hebben nu met z’n allen minder sociale contacten. Dat kan beginnen te wegen. Zelf bel ik elke dag met collega’s en een paar vrienden. Dat raad ik mijn cliënten ook aan.
Verbondenheid is een buffer tegen somberheid. De meest gevalideerde techniek bij depressies is gedragsactivatie. Daarvoor heb je een sociaal netwerk nodig dat je ondersteunt. Als dat wegvalt, zoals in deze Corona-tijden, moeten we opletten dat mensen niet verglijden in eenzaamheid of negatieve gedachten. De quarantainemaatregelen kunnen nefast zijn voor kwetsbare mensen. Wie worstelt met fobieën, smetvrees of angststoornissen ervaart deze onzekerheid over gezondheid als een trigger.
Het is menselijk en verleidelijk om te hunkeren naar het verleden, maar dat maakt ongelukkig. ‘Als je niets verandert, verandert er niets’. Onze maatschappij verandert op dit moment zo razendsnel dat je niet anders kan dan dat zelf ook doen.
Of je steekt je kop in het zand en je verandert niet mee - met alle gevolgen van dien – of je accepteert de verandering, en zoekt naar nieuwe manieren om je doelen te herstellen of je stelt nieuwe doelen. Dat is flexibiliteit. Ik wens iedereen de moed en het mandaat om voor een stuk te veranderen. Je hebt niet zoveel impact op je omgeving, maar je kan je eigen focus wél bijstellen. Ik wens iedereen zelfleiderschap toe.