Van

Embroidering Palestine

Een kleurrijke illustratie van een vrouw met golvend paars haar en een wit sluier met stippen. Ze draagt een levendige jurk met gele, blauwe en rode patronen en bloemmotieven.

MoMu verkent Palestijns borduurwerk en klederdracht doorheen vier thema’s: natuur, pracht, kracht en verandering.

Praktische informatie

Omschrijving van de tentoonstelling

Borduurwerk – tatreez in het Arabisch – is de meest betekenisvolle culturele praktijk van Palestina. De traditionele Palestijnse mode werd lange tijd gekenmerkt door regionale diversiteit, met elke streek herkenbaar aan specifieke textielsoorten, kleuren, motieven en borduurtechnieken. Meer dan enkel een ambacht, was tatreez in de 19de en vroege 20ste eeuw een visuele taal die vrouwen onderling deelden: elk stuk borduurwerk vertelde iets over de afkomst en identiteit van de draagster.

Meer achtergrond

Deze tentoonstelling verkent Palestijns borduurwerk en klederdracht doorheen vier thema’s: natuur, pracht, kracht en verandering. Tatreez ontstond in een landelijke context en weerspiegelde de nauwe band tussen vrouwen en hun omgeving – van borduurmotieven geïnspireerd op lokale flora, tot stoffen gekleurd met indigo uit Galilea. Tegelijk stond borduurwerk ook symbool voor status en rijkdom: vooral rond het huwelijk – een belangrijke overgangsrite – werd met feestelijke kleding uitgepakt. Gouddraad, schoenen van parelmoer en rijk versierde hoofdtooien tonen de verfijning van het vakmanschap. Zilveren sieraden en bepaalde borduurmotieven hadden bovendien een beschermende, bijna magische betekenis, en tonen hoe kleding het lichaam kon versterken of behoeden.

Getrouwde vrouw uit Bethlehem met hoed en sluier
Getrouwde vrouw uit Bethlehem met hoed en sluier, Matson Photo Service, ca. 1934–1939
Courtesy of Library of Congress, Prints and Photographs Division

Vandaag is de kracht van borduurwerk vooral symbolisch: het is een tastbare uitdrukking van Palestijnse identiteit en collectief verzet. Sinds de Nakba – ‘catastrofe’ in het Arabisch – in 1948, waarbij honderdduizenden Palestijnen werden verdreven en ontheemd, groeide tatreez uit tot een vorm van cultureel verzet. De tentoonstelling belicht de politisering van dit ambacht en toont hoe het vandaag nog steeds een bron van inspiratie is voor hedendaagse Palestijnse ontwerpers.

Een foto toont Faredah Ibrahim Farah, 1924
The Musa Allush Collection, the Palestinian Museum Digital Archive

Tentoonstelling onder leiding van
Gastcurator: Rachel Dedman

Campagnebeeld: Jerusalem Is In the Heart, 1977, Helmi El-Touni. Edit door Dar Al-Fata Al-Arabi, Caïro. Bron: Palestine Poster Project Archives