Voelkledij: Tastbare herinneringen

MoMu bundelt de krachten met WZC Immaculata in Edegem voor het tactiele project ‘Van verborgen herinnering naar verbinding’ op maat van mensen met (ver)gevorderde dementie en hun mantelzorgers. Onder begeleiding van twee modeontwerpers creëren ze een sensorisch kledingstuk dat herinneringen oproept.
In Vlaanderen leven meer dan 141.000 mensen met dementie. Een aantal dat naar verwachting zal toenemen in de toekomst. Om dementerende personen ook buiten de museummuren een zo volwaardig mogelijke beleving van mode en textiel te geven, werkt MoMu aan een aanbod op maat van hen en hun mantelzorgers. Eerder lanceerde het al de MoMu Herinneringskoffer, die woonzorgcentra gratis kunnen ontlenen om herinneringen te stimuleren bij bewoners met dementie. Gesteund door de Koning Boudewijnstichting lanceert het museum nu, samen met WZC Immaculata in Edegem, een tactiel traject voor mensen met (ver)gevorderde dementie.

Koesterkleding
Gedurende vier workshops begeleiden Elisabeth Claes en Harald Ligtvoet – modeontwerpers uit het MoMu-gidsenteam – een groep bewoners met (ver)gevorderde dementie en hun mantelzorgers bij het maken van duurzame en sensorische kledingstukken. Daarin verwerken ze elementen die herinneringen oproepen aan het eigen levensverhaal. Na afloop kunnen de bewoners de kledingstukken dragen als zintuiglijke stimulans. Voor de dementerende personen worden het koesterobjecten, voor de mantelzorgers biedt het een vorm van troost.
Bij het woonzorgcentrum maken ze zich sterk dat de herken- en tastbaarheid van de gebruikte materialen innerlijke rust kan scheppen bij de bewoners. Het samenwerken kan ook het sociaal isolement doorbreken. Naast de ontwerpers zal ook het zorgpersoneel – ondersteund door het regionaal expertisecentrum dementie Orion ism PNG – de sessies begeleiden.
De herken- en tastbaarheid van materialen schept innerlijke rust, het samen creëren doorbreekt het sociaal isolement. Het kledingstuk kan nadien gedragen worden door de persoon met dementie, die zo zintuiglijk gestimuleerd wordt. Een object om te koesteren voor de persoon die vergeet, en een troost voor de persoon die hem/haar nooit wil vergeten.
Aanraken mag
In een volgende fase willen de ontwerpers alle bewoners betrekken en bereiken met een voelkunstwerk. Daarvoor zullen ze materialen en verhalen verzamelen in heel het woonzorgcentrum. Het uiteindelijke kunstwerk zal er een centrale plek krijgen en zal onder begeleiding aangeraakt mogen worden. Zo komt iedereen er op een tactiele manier in aanraking met kunst .
Later zullen beide fases van het project en de bevindingen in een draaiboek worden gegoten voor andere culturele en zorginstellingen. Om hen te inspireren tot meer initiatieven voor mensen met dementie en andere doelgroepen zullen MoMu en WZC Immaculata ook een studiedag organiseren.
Dit project werd gerealiseerd met de steun van het Fonds Houillogne-Hanne, beheerd door de Koning Boudewijnstichting.